Αξιοποιώντας τα 200 και πλέον Mbps

Πριν από 4-5 χρόνια, όσοι ταξίδευαν σε χώρες της δυτικής Ευρώπης έβλεπαν τις διαφημίσεις μέσα στους σταθμούς του μετρό ή στην τηλεόραση και ακόμη και αν δεν καταλάβαιναν απολύτως, τους ήταν λίγο δύσκολο να το διανοηθούν: οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι σε χώρες όπως η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία προσέφεραν ευρυζωνικές συνδέσεις σε ταχύτητες, οι οποίες όσον αφορά τη λήψη δεδομένων ήταν της τάξεως των 100 ή των 200 Mbps. Και στους ίδιους διαφημιστικούς χώρους βλέπουν φέτος καταχωρήσεις για συνδέσεις του 1 Gbps.

Η Ελλάδα είναι μία χώρα όπου παραδοσιακά κάποια πράγματα καθυστερούν να κάνουν την εμφάνιση τους. Ειδικά στο χώρο των ψηφιακών τεχνολογιών. Το είχαμε δει πριν από 15 χρόνια με το ADSL, τώρα ήταν η σειρά της επόμενης γενιάς ευρυζωνικών συνδέσεων. Από την άλλη πλευρά, πλέον έχουν έρθει και οι Έλληνες καταναλωτές έχουν την δυνατότητα να απολαμβάνουν και αυτοί ταχύτητες που κινούνται σε επίπεδα άνω των 100Mbps όσον αφορά στη λήψη δεδομένων, ενώ θεωρητικά μπορούν να φθάσουν και το 1Gbps. Μπορεί ακόμη να μην υπάρχει το σχετικό εμπορικό πακέτο, αλλά αυτό δεν θα αργήσει να γίνει.

Σε τι διαφέρει το fiber από το …fiber

Ένα από τα προβλήματα που υπάρχουν είναι ότι οι πάροχοι μας έχουν δημιουργήσει μία μικρή… σύγχυση. Ο λόγος είναι πως συνεχώς μιλούν για δίκτυο οπτικών ινών (fiber), αλλά στο σπίτι ή στο γραφείο μας, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν βλέπουμε να φθάνει κάποιο καλώδιο οπτικών ινών και τις ταχύτητες να φθάνουν στο 1 Gbps.

Φυσικά, όλα έχουν την εξήγηση τους. Στην Ελλάδα πριν από περίπου 2 χρόνια ξεκίνησε μία μεγάλη προσπάθεια για τον εκσυγχρονισμό των τηλεπικοινωνιακών υποδομών με τους παρόχους να επενδύουν εκατοντάδες εκατομμύρια σε αυτή την αναβάθμιση. Η έμφαση δίνεται -σε αυτή τη φάση- στο κομμάτι της υποδομής που βρίσκεται μεταξύ του τηλεπικοινωνιακού κέντρου που εξυπηρετεί μία περιοχή και τις καμπίνες που εξυπηρετούν τις κατοικίες και τις επιχειρήσεις, τα γνωστά και ως ΚΑΦΑΟ.

Η αναβάθμιση που έχει ξεκινήσει εδώ και περίπου 1,5 χρόνο και συνεχίζεται με σχετικά γρήγορους ρυθμούς. Ουσιαστικά, η αναβάθμιση αυτή είναι η σύνδεση των καμπινών με το τηλεπικοινωνιακό κέντρο με οπτική ίνα. Αυτή η αναβάθμιση δίνει τη δυνατότητα στη συνέχεια για να παρέχονται στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις -μέσα από την υφιστάμενη υποδομή του χαλκού- ταχύτητες που φθάνουν έως τα 200Mbps, όσον αφορά στη λήψη δεδομένων. Υπενθυμίζεται ότι πριν από τη συγκεκριμένη αναβάθμιση, η ανώτερη ταχύτητα που μπορούσε να προσφερθεί μέσα από την υφιστάμενη υποδομή χαλκού ήταν τα 50Mbps της τεχνολογίας VDSL.

Για να φθάσουμε στα 100 ή στα 200 Mbps χρησιμοποιείται μία τεχνολογία που ονομάζεται vectoring, αν και πολλοί την αποκαλούν απλά VDSL 2, καθώς οι βασικές αρχές είναι οι ίδιες. Όμως, από τη στιγμή που μέχρι την καμπίνα έχει αναπτυχθεί οπτική ίνα, οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι θεωρούν ότι μπορούν να κάνουν λόγο για δίκτυο οπτικών ινών. Παρά το γεγονός ότι για πολλούς αναλυτές, δίκτυο οπτικών ινών είναι όταν η σύνδεση μέσω οπτικής ίνας, φθάνει μέχρι το σπίτι ή την επιχείρηση. Κάτι που προς το παρόν είναι σχετικά περιορισμένο στην Ελλάδα, αν και εκτιμάται ότι θα διευρυνθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Μέχρι τότε, όταν ακούμε για δίκτυο fiber, οι πάροχοι μιλούν για ταχύτητες έως 200 Mbps.

Μικρή παρένθεση: δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να δούμε και υψηλότερες ταχύτητες σύνδεσης να προσφέρονται χωρίς η οπτική ίνα να φθάσει μέχρι το σπίτι ή την επιχείρηση. Ο λόγος είναι ο ερχομός μίας νέας τεχνολογίας ονόματι G.fast, η οποία σε πρώτη φάση μπορεί να δώσει τη δυνατότητα για συνδέσεις που φθάνουν στα 300 Mbps και εκτιμάται ότι μπορεί να «ανέβουν» σημαντικά.

Τι γίνεται με την κάλυψη

Μία μεγάλη αλλαγή σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι αυτή την αναβάθμιση της σύνδεσης μεταξύ των τηλεπικοινωνιακών κέντρων και των καμπινών δεν την ανέλαβε εξ ολοκλήρου ο ΟΤΕ αλλά υπήρξε μία διαδικασία που υλοποίησε η Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών & Ταχυδρομείων (ΕΕΤΤ), ήτοι η ρυθμιστική αρχή της αγοράς τηλεπικοινωνιών, η οποία έδωσε τη δυνατότητα σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο πάροχο να αναλάβει κομμάτι της αναβάθμισης. Vodafone και Wind εκδήλωσαν ενδιαφέρον για συγκεκριμένες περιοχές, ο ΟΤΕ είχε ήδη ξεκινήσει και πήρε και αρκετές ακόμη περιοχές και το αποτέλεσμα είναι το έργο της αναβάθμισης να βρίσκεται πλέον σε πλήρη εξέλιξη.

Πριν αναφερθούμε στο επίπεδο της κάλυψης και στα πλάνα που υπάρχουν, θα πρέπει να διευκρινιστεί το εξής: το γεγονός ότι ένας από πάροχος έχει αναλάβει την αναβάθμιση δεν σημαίνει ότι έχει και την αποκλειστικότητα όσον αφορά την εμπορική διάθεση ευρυζωνικών συνδέσεων υπερυψηλών ταχυτήτων στη συγκεκριμένη περιοχή. Αντιθέτως, έχει την υποχρέωση για χονδρική διάθεση υπηρεσιών στους υπόλοιπους παρόχους, όπως συνέβαινε για χρόνια με τον ΟΤΕ.

Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι αν στην περιοχή σας την αναβάθμιση έχει αναλάβει η Wind, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι για να συνδέεστε στα 100 Mbps θα πρέπει να είστε πελάτης της Wind. Μπορείτε να αποκτήσετε τη σύνδεση σας από όποιον πάροχο το επιθυμείτε. Για παράδειγμα, η Vodafone υλοποιεί μεν δίκτυο με οπτικές συνδέσεις μέχρι το σπίτι στον Βύρωνα, αλλά διαφήμιση -σε τοπικό επίπεδο- για παροχή συνδέσεων με οπτική ίνα κάνει και η Cosmote!

Ο στόχος που υπάρχει για την κάλυψη, όπως είναι προφανές, είναι να φθάσει μέχρι το τέλος του 2019 όσο το δυνατόν σε περισσότερα νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Η πραγματικότητα είναι πως η αναβάθμιση προχωρά με σχετικά καλούς ρυθμούς αν αναλογιστεί κανείς ότι υπάρχουν και εμπόδια όπως οι δυσκολίες στις διαδικασίες …ηλεκτροδότησης των καμπινών. Τα προβλήματα ξεπερνιούνται διαρκώς και μία ρεαλιστική εκτίμηση που υπάρχει είναι πως στο τέλος της φετινής χρονιάς η κάλυψη θα έχει ξεπεράσει το 60% του πληθυσμού και δεν αποκλείεται να πλησιάζει προς το 70%.

Ο ΟΤΕ εκτιμάται ότι έχει ενεργοποιήσει περισσότερες από 14 χιλιάδες καμπίνες, ενώ ετοιμάζεται να προχωρήσει και σε ανάπτυξη συνδέσεων fiber to the home μέσα στο 2019, κάτι που έχει ήδη κάνει η Vodafone στην περιοχή του Βύρωνα, ενώ προχωρά και όσον αφορά τις καμπίνες που έχει αναλάβει. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στη Wind, η οποία έχει ενεργοποιήσει περισσότερες από 105 χιλιάδες γραμμές, ενώ προχωρά και με την κατασκευή του δικτύου οπτικών ινών σε περιοχές όπως είναι η Καλαμάτα, η Λάρισα, η Νίκαια, η Καλλιθέα και ο Κορυδαλλός.

Αυτό, βέβαια, που περιμένουμε να δούμε είναι τι ενδιαφέρον υπάρχει. Ο ΟΤΕ υποστηρίζει ότι το 42% των πελατών που έχουν πρόσβαση σε τέτοιου είδους υπηρεσίες, τις έχει ενεργοποιήσει, ενώ η Vodafone έκανε πρόσφατα λόγο για ένα 7% της πελατειακής βάσης της που διαθέτει σύνδεση με ταχύτητα λήψης δεδομένων πάνω από τα 24 Mbps.

Είναι προφανές ότι έχουμε ακόμη πολύ δρόμο, από την άλλη πλευρά ο αριθμός των καταναλωτών και των επιχειρήσεων που στρέφεται προς υψηλότερες ταχύτητες αυξάνεται διαρκώς, δεδομένου κιόλας ότι η τιμολογιακή πολιτική που ακολουθούν και οι τρεις πάροχοι περιλαμβάνει αρκετές προσφορές που έχουν ως αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους σε μηνιαία βάση.

Έχει νόημα να το βάλω;

Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι ακόμη και στις λίγες περιοχές που η οπτική ίνα φθάνει μέχρι το σπίτι ή την επιχείρηση, οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι δεν προσφέρουν -τουλάχιστον σε αυτή τη φάση- τη δυνατότητα να έχεις σύνδεση που η αποστολή αλλά και η λήψη δεδομένων να φθάνει το 1 Gbps. Κάτι που έχει ως δυνατότητα η οπτική ίνα, και αποτελεί και ένα από τα βασικά ατού της. Αντίθετα, οι πάροχοι προσφέρουν πακέτα σύνδεσης στα 100 Mbps και στα 200 Mbps όπως συμβαίνει και στις περιοχές που η κάλυψη γίνεται με τεχνολογίες vectoring.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα 100 Mbps και τα 200 Mbps είναι, φυσικά, οι ονομαστικές ταχύτητες όσον αφορά τη λήψη δεδομένων. Αντίθετα, πάντως, με ότι συνέβαινε με το ADSL, οι πραγματικές ταχύτητες λήψης δεδομένων είναι σχετικά κοντά στις ονομαστικές και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν θέλει κάποιος να χρησιμοποιήσει μία τέτοια σύνδεση προκειμένου να έχει στο σπίτι του ή στο γραφείο μία σειρά από νέες υπηρεσίες.

Μία σημαντική λεπτομέρεια είναι επίσης ότι με τις νέες ευρυζωνικές συνδέσεις υπερυψηλών ταχυτήτων αυξάνεται και η ταχύτητα αποστολής δεδομένων. Συγκεκριμένα, στις συνδέσεις όπου η ταχύτητα λήψης είναι στα 100 Mbps, η αποστολή φθάνει στα 20 Mbps, ενώ αντίστοιχα στις περιπτώσεις των συνδέσεων στα 200 Mbps τα δεδομένα μπορούν να φθάσουν να αποστέλλονται με ταχύτητα της τάξεως των 20 Mbps.

Ένα ερώτημα που απασχολεί τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις είναι αυτό της αξιοποίησης των ταχυτήτων. Οι εφαρμογές είναι περισσότερες από το απλό «σερφάρισμα» στο Διαδίκτυο, το οποίο γίνεται πλέον εξαιρετικά γρήγορο.

Για παράδειγμα, το video gaming -θέμα που απασχολεί ουκ ολίγους πελάτες- χρειάζεται τις υψηλότερες ταχύτητες, ιδίως στον τομέα της αποστολής δεδομένων. Επίσης, με μία σύνδεση στα 100 Mbps μπορείς να βλέπεις Netflix ή οποιαδήποτε άλλη συνδρομητική υπηρεσία streaming μέσω Διαδικτύου με την ποιότητα να φθάνει ακόμη και σε 4Κ επίπεδα, χωρίς να χρειάζεται να ανησυχείς για την ποιότητα των υπηρεσιών που θα έχουν τα υπόλοιπα μέλη μίας οικογένειας. Επίσης, μπορείς να παρακολουθείς από την κάμερα του σπιτιού σου τι γίνεται χωρίς να ανησυχείς για τα αν θα κοπεί η σύνδεση ή αν η ταχύτητα είναι τέτοια που πρακτικά δεν θα βλέπεις τι γίνεται.

Αντίστοιχα, για τις επιχειρήσεις οι υψηλότερες ταχύτητες σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι μπορούν να είναι περισσότερο παραγωγικοί, ενώ υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις επαγγελματιών που «καίγονται» για τις μεγαλύτερες ταχύτητες αποστολής δεδομένων, καθώς χρειάζεται να στέλνουν αρχεία μεγάλου όγκου και όχι μόνο να λαμβάνουν τέτοια. Για τα τεχνικά γραφεία, για παράδειγμα, σύνδεση στα 200 Mbps είναι μία καλή πρόταση, αν και πιθανότατα πολλοί θα ήταν διατεθειμένοι να αποκτήσουν ακόμη και σύνδεση οπτικών ινών στο 1 Gbps προκειμένου να έχουν τη μέγιστη δυνατή ταχύτητα όσον αφορά στην αποστολή δεδομένων.

Πρακτικά, οι εγκαταστάτες συστημάτων και δικτύων σε σπίτια και επιχειρήσεις θα πρέπει να λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη τους τη νέα πραγματικότητα, όπως αυτή διαμορφώνεται. Και θα πρέπει και να προετοιμαστούν προκειμένου να προσφέρουν στους πελάτες τους την καλύτερη δυνατή εμπειρία. Όπως και να τους προτείνουν μία σειρά από νέες λύσεις και εφαρμογές τόσο σε επίπεδο ψυχαγωγίας και «έξυπνου» σπιτιού, όσο και για ενίσχυση της παραγωγικότητας τους.

Δημήτρης Μαλλάς