Η 6ωρη διακοπή της λειτουργίας των Facebook, Instagram, WhatsApp και Messenger που σημειώθηκε το απόγευμα της 4ης Οκτωβρίου και προκάλεσε ένα παγκόσμιο χαμό στους χρήστες όταν διαπίστωσαν ξαφνικά ότι δεν έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες τους, σηματοδότησε μια δύσκολη εβδομάδα για τον κολοσσό των κοινωνικών μέσων δικτύωσης. Μετά την αρχική δημόσια απολογία τους για το πρωτοφανές σε διάρκεια συμβάν, το Facebook και το Instagram αναγκάστηκαν να ζητήσουν ξανά συγγνώμη για περισσότερα ζητήματα το απόγευμα της Παρασκευής 8 Οκτωβρίου, καθώς υπήρξαν χρήστες που ανέφεραν προβλήματα σύνδεσης στους λογαριασμούς τους. Και οι δύο εταιρείες δημοσίευσαν στο Twitter νέο μήνυμα που ήταν πανομοιότυπο με αυτό της 4ης Οκτωβρίου, σύμφωνα με το οποίο δεσμεύονταν να επιστρέψουν τα πράγματα στη φυσιολογική τους ροή.

Τα προβλήματα αυτά έρχονται λίγες ημέρες αφότου το Facebook αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη από πάρα πολλούς ανθρώπους και επιχειρήσεις που επηρεάστηκαν από την πολύωρη διακοπή της 4ης Οκτωβρίου. Το μπλακάουτ που σημειώθηκε διέκοψε τη λειτουργία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης Facebook και Messenger, καθώς και των υπηρεσιών ανταλλαγής μηνυμάτων Instagram και WhatsApp, παραλύοντας την επικοινωνία για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Ο αντιπρόεδρος υποδομής του Facebook, Santosh Janardhan, τοποθετήθηκε άμεσα και έδωσε τις εξηγήσεις του σχετικά με το ζήτημα σε μια ανάρτηση ιστολογίου. Σύμφωνα με όσα υποστήριξε, η διακοπή δεν προκλήθηκε από κάποια κακόβουλη δραστηριότητα, αλλά από λάθος δικής τους κατασκευής. Το πρόβλημα προέκυψε καθώς οι μηχανικοί εκτελούσαν καθημερινή εργασία στο παγκόσμιο δίκτυο ραχοκοκαλιάς (Backbone) του Facebook, το οποίο περιλαμβάνει τους
υπολογιστές, τους δρομολογητές και το λογισμικό στα κέντρα δεδομένων του σε όλο τον κόσμο, μαζί με τα καλώδια οπτικών ινών που τα συνδέουν. Κατά τη διάρκεια μιας από αυτές τις συνήθεις εργασίες συντήρησης, εκδόθηκε μια εντολή με σκοπό να εκτιμηθεί η διαθεσιμότητα της παγκόσμιας χωρητικότητας της ραχοκοκαλιάς, η οποία κατέστρεψε ακούσια όλες τις συνδέσεις στο δίκτυο της ραχοκοκαλιάς του Facebook, αποσυνδέοντας ουσιαστικά τα κέντρα δεδομένων του σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα συστήματα του Facebook έχουν σχεδιαστεί για να εντοπίζουν τέτοια λάθη, όμως σε αυτή την περίπτωση ένα σφάλμα στο εργαλείο ελέγχου το εμπόδισε να σταματήσει τη διαδικασία. Η αλλαγή αυτή προκάλεσε επίσης ένα δεύτερο πρόβλημα που έκανε τα πράγματα χειρότερα, καθιστώντας αδύνατη την πρόσβαση στους διακομιστές του Facebook, παρόλο που ήταν σε λειτουργία. Οι μηχανικοί προσπάθησαν να διορθώσουν το πρόβλημα επί τόπου, όμως
αυτό χρειάστηκε χρόνο λόγω των επιπλέον επιπέδων ασφάλειας. Μόλις αποκαταστάθηκε η συνδεσιμότητα οι υπηρεσίες επανήλθαν σταδιακά, ώστε να αποφευχθούν απότομες αυξήσεις στην κυκλοφορία που θα μπορούσαν να προκαλέσουν crash στο σύστημα.

Ήταν μια δύσκολη εβδομάδα μέσα στον Οκτώβριο για το Facebook, το οποίο αντιμετώπισε πρόσθετες αντιδράσεις λόγω της κατάθεσης στο Κογκρέσο της Frances Haugen. Η πρώην υπάλληλος της εταιρείας διέρρευσε έγγραφα στη “The Wall Street Journal”, τα οποία έδειχναν ότι η πλατφόρμα έχει πλήρη επίγνωση των επιζήμιων επιπτώσεών της στα μικρά παιδιά και ιδιαίτερα στα έφηβα κορίτσια.

Χάρης Ματθαίου,
Editorial, NoW T33, Νοέμβριος 2021