Σε πραγματικό αγώνα δρόμου, προκειμένου να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις των καταναλωτών, οι οποίοι – ελέω πανδημίας – έχουν στραφεί στις online αγορές, κάνουν οι εμπορικές επιχειρήσεις της χώρας. Η πανδημία της COVID-19 βρήκε πρακτικά τον εγχώριο εμπορικό κόσμο απροετοίμαστο για τη ραγδαία ψηφιοποίηση της αγοραστικής διαδικασίας.

Το πρώτο κύμα της πανδημίας την Άνοιξη του 2020, βρήκε μόλις 1 στις 5 εταιρείες έτοιμες να εξυπηρετήσουν online παραγγελίες

Για την ακρίβεια, τουλάχιστον μέχρι το πρώτο κύμα της πανδημίας, τον Μάρτιο του 2020, το 80% των επιχειρήσεων του κλάδου δεν είχε δυνατότητα υποδοχής ηλεκτρονικών παραγγελιών. Η πανδημία, κατά το πρώτο κύμα, την Άνοιξη του 2020, βρήκε μόλις 1 στις 5 εμπορικές επιχειρήσεις έτοιμες να εξυπηρετήσουν ηλεκτρονικές παραγγελίες.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση Ελληνικού Εμπορίου (ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ), το 18% των επιχειρήσεων διέθετε τη δυνατότητα αυτήν πριν από το ξέσπασμα της υγειονομικής κρίσης. Στο μεταξύ, μόλις το 2% ξεκίνησε να παρέχει τη σχετική δυνατότητα μετά από το ξέσπασμα της πανδημίας, “με αφορμή τις στρεβλώσεις που δημιουργήθηκαν λόγω των περιοριστικών μέτρων στην κυκλοφορία των πολιτών και στη λειτουργία των επιχειρήσεων”. 

Η περίπτωση των φαρμακείων

“Οι λίγοι έμποροι, που είχαν προλάβει να συνδυάσουν το φυσικό κατάστημα με τις ηλεκτρονικές πωλήσεις, άντεξαν και αντέχουν περισσότερο στα πλήγματα, που δημιουργούν τα συνεχόμενα lockdowns. Το αποτέλεσμα είναι πως σήμερα χιλιάδες πολύ μικρές, ατομικές και οικογενειακές εμπορικές επιχειρήσεις προσπαθούν να γίνουν ψηφιακά ανταγωνιστικές, χωρίς όμως να διαθέτουν επαρκή εργαλεία και τεχνογνωσία”, αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση.

Δεν είναι τυχαίο ότι – όπως επιβεβαιώνεται και από τα ευρήματα της έκθεσης – οι κλάδοι του λιανεμπορίου, που διαθέτουν εντονότερο ψηφιακό αποτύπωμα (π.χ. “πωλήσεις εκτός καταστημάτων”) παρουσίασαν σημαντική βελτίωση της εικόνας των πωλήσεων τους ακόμη και εν μέσω πανδημίας.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο κλάδος του φαρμάκου. Τα φαρμακευτικά – καλλυντικά, ενώ γνώρισαν σημαντική πίεση το 2019, η εικόνα αυτή αντιστράφηκε κατά το 2020. Η κατηγορία διευρύνθηκε κατά 18,6% την περίοδο της πανδημικής κρίσης, όντας η πρωταθλήτρια (μαζί με τις πωλήσεις εκτός καταστημάτων) κατηγορία του λιανικού εμπορίου.

“Η προσφορά προϊόντων πλήρως ανελαστικής ζήτησης, όπως προστατευτικές μάσκες και τα αντισηπτικά, επιφέρει σημαντική αύξηση της καταναλωτικής δαπάνης ωθώντας την κατηγορία προς τη θετική τροχιά. Επιπλέον, ο εξαιρετικά υψηλός βαθμός ψηφιοποίησης της συγκεκριμένης κατηγορίας αποτέλεσε έναν κρίσιμο παράγοντα για την αντιμετώπιση των έκτακτων συνθηκών της πανδημίας. Μάλιστα, η ένταση της ψηφιοποίησης φαίνεται πως ενισχύεται, με αποτέλεσμα το “ψηφιακό φαρμακείο” να κερδίζει σημαντικό έδαφος σε σχέση με το φυσικό”, αναφέρει η έκθεση.

Το μέλλον

Αυτό που διδάσκει η πανδημία, όσον αφορά τις εμπορικές επιχειρήσεις της χώρας, είναι η πιεστική ανάγκη να ενισχυθεί η εμπειρία και η τεχνογνωσία των επιχειρηματιών και των εργαζομένων σε θέματα ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως και η γνώση σε θέματα διαχείρισης αποθεμάτων προϊόντων (logistics) και αποστολών τους στον πελάτη.