Σε μια εποχή όπου τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθορίζουν τις τάσεις και οι influencers επηρεάζουν τις αντιλήψεις, μια νέα προοπτική αποκαλύπτει ανησυχητικές αλήθειες για το πώς αυτές οι δυναμικές επηρεάζουν τα παιδιά μας. Πρόσφατες διαπιστώσεις ρίχνουν φως στους λεπτούς αλλά σημαντικούς τρόπους με τους οποίους τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλάζουν τις αντιλήψεις και τις συμπεριφορές των νέων, και στους απρόβλεπτους κινδύνους που πολλοί γονείς ενδέχεται να μη γνωρίζουν.

Φανταστείτε το παιδί σας να αισθάνεται την πίεση να αγοράσει προϊόντα ή να ακολουθήσει τάσεις που φαίνονται αθώες αλλά μπορεί να είναι επιβλαβείς για την ευημερία του, αναφέρει η  Alžbeta Kovaľová από την ομάδα της παγκόσμιας εταιρίας λογισμικού ασφάλειας υπολογιστών ESET. Τι γίνεται αν οι influencers που θαυμάζουν κατευθύνουν με μη εμφανή τρόπο τις επιλογές τους προς κατευθύνσεις που όχι μόνο είναι λανθασμένες αλλά και δυνητικά επικίνδυνες;

Τάσεις, τάσεις, τάσεις!

Ίσως να έχετε παρατηρήσει ότι οι τάσεις αποτελούν τεράστιο μέρος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτές επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό το περιεχόμενο που μοιράζεται στο διαδίκτυο και εγγενώς τον τρόπο με τον οποίο κάποιοι άνθρωποι βλέπουν τον εαυτό τους και ζουν τη ζωή τους. Οι τάσεις συχνά δημιουργούνται από influencers. Ωστόσο, η εποχή των mega-influencers πλησιάζει στο τέλος της και πολλές εταιρείες προτιμούν να συνεργαστούν με πιο εξειδικευμένα κοινά. Σε αυτό το σημείο έρχονται στο προσκήνιο οι micro-influencers.

Η άνοδος των micro-influencers

Οι micro-influencers επικεντρώνονται σε ένα πολύ εξειδικευμένο κοινό και συνδέονται μαζί του γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα. Θα μπορούσε να είναι ένα είδος λογοτεχνίας, μια συγκεκριμένη τάση της μόδας ή ίσως συνταγές με βάση την πρωτεΐνη.  Όποιο κι αν είναι το θέμα, χάρη στο πολύ μικρότερο κοινό, αυτοί οι influencers μπορούν να είναι πολύ πιο πειστικοί λόγω του κοινού ενδιαφέροντος.

Οι ακόλουθοι, ιδίως τα νεότερα μέλη, μπορεί να αισθανθούν ότι υπάρχει μια αίσθηση φιλίας με την αγαπημένη τους προσωπικότητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μπορεί, επομένως, να πειστούν πιο εύκολα να ακολουθήσουν τις συμβουλές τους. Αυτό μπορεί να μην είναι κακό – ο influencer μπορεί να προωθεί έναν υγιεινό τρόπο ζωής ή τη θετικότητα του σώματος.

Ορισμένα μοντέλα του Instagram, για παράδειγμα, δημοσιεύουν πλέον τα πρόσωπά τους χωρίς φίλτρα ή μακιγιάζ για να δείξουν στους οπαδούς τους πώς είναι στην πραγματικότητα με ακμή και άλλες ατέλειες. Αλλά μπορεί επίσης να έχουν διαφορετικό κοινό στο μυαλό τους όταν δημιουργούν το περιεχόμενό τους. Για παράδειγμα, μια influencer για θέματα ομορφιάς στα 30 μπορεί να προωθεί προϊόντα αντιγήρανσης. Το παιδί που παρακολουθεί μπορεί να αισθάνεται ότι χρειάζεται να χρησιμοποιήσει κι αυτό τα ίδια προϊόντα.

Υπάρχουν επίσης πολλοί λογαριασμοί που επικεντρώνονται στην ψυχική υγεία και την ευημερία γενικότερα. Μπορείτε να βρείτε ακόμη και influencers που μιλούν ανοιχτά για την ψυχική τους υγεία και για τη Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), την κατάθλιψη κ.λπ. Όχι μόνο μοιράζονται συμβουλές για το πώς αντιμετωπίζουν καταστάσεις που θεωρούν δύσκολες, αλλά αφήνουν τους ανθρώπους να μπουν στην καθημερινότητά τους για να δείξουν πόσο ικανοποιητική είναι η ζωή τους παρά τις δυσκολίες.

Α, πολύ ενδιαφέρον! Μπορεί να το δοκιμάσω!

Όλοι έχουμε συναντήσει κάποια τάση ή κάτι ενδιαφέρον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και νιώθουμε την ανάγκη να συμμετάσχουμε, να είστε σίγουροι ότι αυτό συμβαίνει και στα παιδιά σας. Ένας σημαντικό λόγος που οι τάσεις είναι δημοφιλείς είναι ο φόβος των ανθρώπων να μην χάσουν αυτό που συμβαίνει, ή, όπως είναι ο όρος στα αγγλικά, FoMO (Fear Of Missing Out). Δεν είναι νέο φαινόμενο, εντοπίστηκε για πρώτη φορά από τον ειδικό του μάρκετινγκ Dr. Dan Herman το 1996, πολύ πριν από την άνοδο και τη δημοτικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των influencers.

Αν το παιδί σας, ή εσείς, ακολουθείτε πολλούς influencers, και εταιρείες, σίγουρα το έχετε νιώσει. Βλέπετε έναν influencer να ανεβάζει περιεχόμενο για μια καφετέρια και νιώθετε ότι πρέπει να την επισκεφτείτε. Ένα παιδί βλέπει τους influencers να χρησιμοποιούν μια κορδέλα μαλλιών για μακιγιάζ και νιώθει ότι πρέπει να αποκτήσει κι αυτό.

Ο ρόλος των γονιών

Δεν μπορούμε να το τονίσουμε αρκετά: μιλήστε στα παιδιά σας! Εξηγήστε τους τι κάνουν οι influencers στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πώς λειτουργεί η επιρροή. Εξηγήστε τους τι είναι το μάρκετινγκ και ότι αυτοί οι άνθρωποι κερδίζουν χρήματα από το να ακολουθούν τάσεις και να κάνουν κλικ σε συνδέσμους εταιρειών. Είναι σημαντικό να τους το πείτε από μικρή ηλικία, καθώς θα μεγαλώσουν και θα γίνουν πιο υπεύθυνοι ενήλικες που θα καταλάβουν πώς λειτουργούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ότι αυτό που βλέπουν στο διαδίκτυο δεν είναι απαραίτητα και αυτό που χρειάζονται στη ζωή τους.

Διασκεδάστε αλλά παραμείνετε ασφαλείς!

Όπως αναφέραμε, πολλές φορές στο παρελθόν, ο διαδικτυακός κόσμος, όπως και ο κανονικός, προσφέρει ένα μεγάλο αριθμό ευκαιριών, πραγμάτων και ανθρώπων από τους οποίους τα παιδιά μπορούν να μάθουν και να αναπτύξουν τις δικές τους δυνάμεις. Η συζήτηση είναι απαραίτητη, αλλά και η εξήγηση των αδυναμιών του διαδικτυακού κόσμου. Υπάρχουν κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσει το παιδί σας, όπως ο διαδικτυακός εκφοβισμός, η κλοπή ταυτότητας και άλλα πιθανά προβλήματα.

“Μιλήστε στα παιδιά σας για τα καλά και τα κακά”, τονίζει η Kovaľová από την ESET. :Φροντίστε να εκπαιδεύετε τον εαυτό σας και τα ίδια και να τους υπενθυμίζετε κάθε τόσο να είναι προσεκτικοί και να έρχονται σε εσάς για τυχόν προβλήματα. Η δημιουργία μιας ατμόσφαιρας κατανόησης είναι το κλειδί για την απαραίτητη εμπιστοσύνη. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας καταλαβαίνει ότι είστε εκεί πρώτα απ’ όλα για να το βοηθήσετε και να το καθοδηγήσετε, όχι για να το κρίνετε ή να του ‘καταστρέψετε’ τη ζωή. Βοηθήστε στη δημιουργία ενός ασφαλέστερου διαδικτυακού κόσμου για τα παιδιά σας”.