Η ετοιμότητα των επιχειρήσεων να υιοθετήσουν μοντέλα τύπου «οτιδήποτε ως υπηρεσία»[1] (anything-as-a-service – XaaS) έχει αυξηθεί δραματικά από την έναρξη της πανδημίας COVID-19, με τον τομέα της τεχνολογίας να πρωτοστατεί, ενώ και άλλοι τομείς αναπτύσσουν δυναμική. Παρά το γεγονός ότι σήμερα μόνο το 9% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα έχουν ολοκληρώσει τους μετασχηματισμούς XaaS, οι περισσότερες (85%) βρίσκονται σε στάδιο προόδου – είτε πιλοτικά, είτε λειτουργούν ήδη σε μεγάλη κλίμακα. Αυτό προκύπτει από την πρόσφατη έκθεση της EY, As-a-Service Business Operations & Transformation: When customers change the way they buy, should you change the way you sell?, η οποία κατέγραψε τις απόψεις 1.200 οργανισμών για να μετρήσει τις τάσεις υιοθέτησης του XaaS σε όλους τους κλάδους, επικαιροποιώντας τα ευρήματα της προηγούμενης αντίστοιχης έρευνας της EY, που πραγματοποιήθηκε το 2019.

Περισσότερες από τις μισές (54%) επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα είναι έτοιμες να υιοθετήσουν το XaaS σήμερα, ενώ ο αριθμός των επιχειρήσεων που δεν είναι ακόμη έτοιμες έχει μειωθεί σημαντικά – από 13% το 2019 σε μόλις 2%. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την έντονη αισιοδοξία σχετικά με τον οικονομικό αντίκτυπο του XaaS: το 67% των ερωτηθέντων αναφέρουν ότι, στο θετικό σενάριο, το XaaS θα αποφέρει οικονομικό όφελος εκατοντάδες εκατομμυρίων δολαρίων μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, ενώ το 21% αναμένουν να δημιουργήσει οικονομικό όφελος για την εταιρεία τους που υπερβαίνουν το 1 δισ. δολάρια. Επιπλέον, το 66% πιστεύουν ότι η αποτίμησή τους θα αυξηθεί κατά 50% εάν μεταβούν στο μοντέλο XaaS. Συνολικά, το ποσοστό των επιχειρήσεων που παράγουν περισσότερο από το 80% των εσόδων τους από το XaaS αναμένεται να αυξηθεί, από 3% σήμερα σε 19% σε τρία έως πέντε χρόνια.

Στην εντυπωσιακή στροφή προς το XaaS προηγούνται τρεις τεχνολογικοί τομείς: εταιρείες παροχής λογισμικού, πάροχοι πλατφορμών και ψηφιακές υπηρεσίες. Σε αυτούς τους βασικούς τομείς, το 16% των ερωτηθέντων δηλώνουν «εξαιρετικά έτοιμοι» για τη μετάβαση στο XaaS, έναντι 5% για άλλους τομείς. Πέρα από τις πιο παραδοσιακές επιχειρήσεις τεχνολογίας, υπάρχουν ορισμένοι τομείς που αναμένεται να ηγηθούν ενός δεύτερου κύματος μετατόπισης στο XaaS: μεταξύ αυτών, οι επιστήμες υγείας / παροχής υγειονομικής περίθαλψης (τρίτη θέση) και οι κατασκευαστές αυτοκινήτων (τέταρτη θέση) κατατάσσονται στους πέντε κορυφαίους τομείς όπου οι εταιρείες έχουν ολοκληρώσει τον μετασχηματισμό τους σε XaaS.

Μετάβαση σε μοντέλα κατανάλωσης και τιμολόγησης βάσει αποτελεσμάτων

Καθώς η αγορά ωριμάζει με αυτούς τους ταχείς ρυθμούς, οι επιχειρήσεις στρέφονται ολοένα και περισσότερο από τις βασικές συνδρομές σε μοντέλα με βάση την κατανάλωση και την τιμολόγηση βάσει αποτελεσμάτων. Ενώ το 60% όλων των οργανισμών που συμμετείχαν στην έρευνα χρησιμοποιούν συνδρομητικά μοντέλα για να χρεώσουν τις υπηρεσίες XaaS, το 52% σκοπεύουν να στραφούν σε μοντέλα τιμολόγησης βάσει κατανάλωσης τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια – κυρίως λόγω της ελκυστικότητας μιας πιο προβλέψιμης ροής εσόδων.

Η εξέλιξη αυτή έχει οδηγήσει σε αλλαγή προτεραιοτήτων για τις επιχειρήσεις σε όλους τους κλάδους. Το 2019, οι κύριες προκλήσεις για τον μετασχηματισμό XaaS ήταν η πρόταση προστιθέμενης αξίας (value proposition) και ο καθορισμός λύσεων. Σήμερα, τα μεγαλύτερα εμπόδια σχετίζονται με τη δημιουργία ολοκληρωμένων στρατηγικών προϊόντων και το λανσάρισμα των προϊόντων και υπηρεσιών XaaS στην αγορά – συμπεριλαμβανομένου του καθορισμού της διαδρομής προς την αγορά, της εκπαίδευσης και της παροχής κινήτρων στις ομάδες πωλήσεων και της προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών XaaS σε διαφορετικά τμήματα της αγοράς.

Παρακολουθώντας την αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών

Καθώς οι εταιρείες μετατοπίζονται από την παραδοσιακή συνδρομητική τιμολόγηση προς τα μοντέλα τιμολόγησης βάσει χρήσης (69% των ερωτηθέντων), ευθυγραμμίζονται καλύτερα με τις σύγχρονες αγοραστικές συμπεριφορές και την αξία που προσφέρουν τα προϊόντα τους.

Η έρευνα διαπιστώνει ότι, προκειμένου να επιτύχουν οι επιχειρήσεις τη λειτουργία των μοντέλων XaaS, οι τρεις κορυφαίες διαδικασίες που απαιτούν σημαντικό μετασχηματισμό είναι η διάθεση της υπηρεσίας στην αγορά (46%), η τιμολόγηση και οι πληρωμές της (44%) και τα χρηματοοικονομικά και η λογιστική αποτίμηση (42%). Περαιτέρω βήματα προετοιμασίας για τη μετάβαση στο XaaS είναι η δημιουργία λειτουργιών επιβράβευσης πελατών για την ταχύτερη υιοθέτηση και επέκταση των μοντέλων XaaS (απάντησε το 86% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα), ενώ το 35% έχει δημιουργήσει μια νέα νομική οντότητα ή φορολογικές δομές για να υποστηρίξουν τα προγράμματα μετασχηματισμού τους.

Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο κος Αλέξανδρος Χρηστίδης, EY Consulting Markets Leader για την περιοχή της Κεντρικής, Ανατολικής, Νοτιοανατολικής Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας (CESA), δήλωσε: «Ο αριθμός των επιχειρήσεων που υιοθετούν μοντέλα XaaS αυξάνεται διαρκώς, τόσο στον χώρο της τεχνολογίας, όσο και σε άλλους τομείς. Το XaaS επιτρέπει στις επιχειρήσεις να ενισχύσουν την κερδοφορία τους, δημιουργώντας έξυπνα συνδεδεμένα προϊόντα και υπηρεσίες, και να χτίσουν νέες μορφές επικοινωνίας με τους πελάτες τους, αξιοποιώντας τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη. Ειδικότερα, η μετάβαση σε μοντέλα κατανάλωσης και τιμολόγησης βάσει αποτελεσμάτων προσφέρει ευελιξία, και μικρή δέσμευση κεφαλαίων, ενώ επιτρέπει στους πελάτες να επιλέξουν τις υπηρεσίες με βάση τις ανάγκες τους. Τα νέα, όμως, αυτά συνδυαστικά μοντέλα απαιτούν καινοτόμες ιδέες ως προς τις προτάσεις και τον σχεδιασμό των προϊόντων, καθώς και τον ριζικό μετασχηματισμό των εμπορικών και υποστηρικτικών λειτουργιών της επιχείρησης».

[1] Το XaaS (οτιδήποτε ως υπηρεσία) είναι ένας τρόπος παροχής και πώλησης των προϊόντων / υπηρεσιών ενός οργανισμού – όπως hardware, λογισμικό και λύσεις, κ.λπ. – όχι ως ένα εφάπαξ προϊόν αλλά ως μια συνεχή υπηρεσία που μπορεί να χρεωθεί στους πελάτες με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της συνδρομής ή με βάση την κατανάλωση, ή το αποτέλεσμα.