Ενημερωτική συνάντηση για τις ευκαιρίες χρηματοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων έμμεσης και άμεσης χρηματοδότησης, διοργάνωσαν το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών (ΕΒΕΑ) και η EY Ελλάδος, την Τρίτη 19 Δεκεμβρίου 2023, στην Αθήνα. Κατά τη συνάντηση, παρουσιάστηκαν αναλυτικά οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτικές ευκαιρίες για το 2024, καθώς και βέλτιστες πρακτικές που μπορούν να υιοθετήσουν οι ελληνικές επιχειρήσεις.

Τον εναρκτήριο χαιρετισμό απηύθυνε η Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, κυρία Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου, σημειώνοντας ότι «οι ελληνικές επιχειρήσεις αγωνίστηκαν για πολλά χρόνια, με στόχο την επιβίωση. Σήμερα, η οικονομία έχει επιστρέψει σε θετική τροχιά. Η χώρα έχει ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα. Έχει διαμορφώσει ένα πιο σταθερό και γόνιμο για τις επενδύσεις περιβάλλον. Τώρα είναι η ώρα για τις ελληνικές επιχειρήσεις να κάνουν το μεγάλο άλμα μπροστά. Και σε αυτή την προσπάθεια, πρέπει να αξιοποιήσουμε έγκαιρα, σωστά και αποτελεσματικά, κάθε διαθέσιμο εργαλείο. Το ΕΒΕΑ είναι εδώ, λοιπόν, για να βοηθήσει, με την πολύτιμη συνεργασία της ΕΥ, αλλά και διακεκριμένων στελεχών της αγοράς».

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Εξοχότατος Πρέσβης κ. Ιωάννης Βράιλας, κατά τον χαιρετισμό του, παρατήρησε πως «η Ελλάδα, όπως όλες οι ευρωπαϊκές χώρες, αντιμετωπίζει μια διπλή πρόκληση: την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της και τη μεγαλύτερη συμμετοχή της στις ευρωπαϊκές και τις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας. Ως εκ τούτου, έχει μεγάλη σημασία η αξιοποίηση, από τις ελληνικές επιχειρήσεις, των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών ταμείων και προγραμμάτων. Η πρόσφατη επιτυχία τριών ελληνικών προγραμμάτων που πέτυχαν τη χρηματοδότησή τους από το Ταμείο Καινοτομίας, μας δείχνει την πορεία που πρέπει να ακολουθήσουμε, αλλά και ότι με σοβαρή προσπάθεια έχουμε όλες τις δυνατότητες να αναβαθμίσουμε τη θέση μας και να πετύχουμε τους στόχους μας».

Με τη σειρά του, ο κ. Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος, Επικεφαλής του Τμήματος Χρηματοοικονομικών Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της ΕΥ Ελλάδος και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΒΕΑ, σημείωσε ότι, για πρώτη φορά υπάρχουν τόσες διαθέσιμες επιλογές ευρωπαϊκών χρηματοδοτήσεων στη χώρα και, σε αυτό το πλαίσιο, η EY έχει υιοθετήσει μία ολιστική προσέγγιση για την υποστήριξη των ελληνικών επιχειρήσεων στην επιλογή του κατάλληλου εργαλείου, με εξειδικευμένες ομάδες για κάθε τύπο προγράμματος επιχορήγησης ή δανειοδότησης. «Αυτή τη στιγμή έχει ανοίξει ένα τεράστιο παράθυρο ευκαιρίας για τις ελληνικές επιχειρήσεις και, δεδομένου ότι κάποια από αυτά τα εργαλεία, όπως το Ταμείο Ανάπτυξης και Ανθεκτικότητας, έχουν συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης – τώρα είναι η ώρα που πρέπει να αδράξουμε την ευκαιρία, για να κάνει η Ελλάδα το άλμα προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τη βιώσιμη ανάπτυξη», υπογράμμισε.

Στο κύριο σκέλος της εκδήλωσης, στελέχη της EY Ελλάδος και εκπρόσωποι ελληνικών ιδιωτικών ομίλων, ανέλυσαν την εμπειρία τους από επιτυχείς αιτήσεις χρηματοδότησης και ανέδειξαν τις ευκαιρίες άντλησης χρηματοδότησης που θα βοηθήσουν σημαντικά στις μελλοντικές πρωτοβουλίες στρατηγικής ανάπτυξης των επιχειρήσεων, δίνοντας επιπλέον ευελιξία στον αναπτυξιακό τους σχεδιασμό.

Συγκεκριμένα, στην πρώτη ενότητα, ο κ. Γιώργος Τζαμτζής, Manager, Υπηρεσίες Πρόσβασης σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα Χρηματοδότησης, EY Ελλάδος, σημείωσε ότι όλα τα ευρωπαϊκά προγράμματα εξυπηρετούν συγκεκριμένες πολιτικές και στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, όπως επισήμανε, είναι σημαντικό οι επιχειρήσεις να γνωρίζουν και να μπορούν να ποσοτικοποιήσουν τις ανάγκες τους, να εντοπίσουν τις αντίστοιχες πολιτικές, και τα σχετικά χρηματοδοτικά εργαλεία, να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας τους και να διασφαλίσουν ότι τα υπό χρηματοδότηση έργα, ευθυγραμμίζονται και εξυπηρετούν τους αντίστοιχους στόχους και πολιτικές. Παράλληλα, στο πλαίσιο της ίδιας ενότητας, οι κ.κ. Κωνσταντίνος Χατζηφώτης, Διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Motor Oil Hellas, και Αντώνης Πέππας, CEO της ΕΤΜΕ, μοιράστηκαν την εμπειρία τους και βέλτιστες πρακτικές σχετικά με την άντληση άμεσης ευρωπαϊκής χρηματοδότησης.

Στη δεύτερη ενότητα, ο κ. Νίκος Μπρης, Director στο Τμήμα Χρηματοοικονομικών Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών και Υπεύθυνος Συμβουλευτικής Δανειακών Χρηματοδοτήσεων της EY Ελλάδος, ανέλυσε την εξέλιξη της πορείας των αιτήσεων και της είσπραξης κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), τα πλεονεκτήματα του δανειακού σκέλους του Ταμείου, όπως η άμεση χρηματοδότηση χωρίς γραφειοκρατία και η δυνατότητα συνδυαστικής χρήσης χρηματοδοτικών εργαλείων, αλλά και τις σχετικές προκλήσεις, όπως ο περιορισμένος χρονικός ορίζοντας των εκταμιεύσεων. Παράλληλα, υπογραμμίστηκαν τα σημεία προσοχής και οι αιτίες καθυστέρησης ή απόρριψης κατά τη διαδικασία προετοιμασίας και υποβολής αιτήσεων λήψης δανειακής χρηματοδότησης μέσω του ΤΑΑ. Τέλος, με τη συμμετοχή του κ. Χάρη Μητρέλια, CFO της RWE Hellas, παρουσιάστηκε σχετικό εμπειρικό παράδειγμα.

Ο κ. Βασίλης Τσιάμης, Associate Partner, Τμήμα Χρηματοοικονομικών Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών της ΕΥ Ελλάδος, και Επικεφαλής Υπηρεσιών Πρόσβασης σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα Χρηματοδότησης, παρουσίασε τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτικές ευκαιρίες για το 2024 και τόνισε ότι «η πρόσβαση των ελληνικών επιχειρήσεων σε εξωτερική χρηματοδότηση ήταν ανέκαθεν κρίσιμη για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους, ωστόσο η συγκεκριμένη περίοδος αποτελεί ιδανική χρονική συγκυρία», καθώς, όπως, τόνισε, υπάρχει ένα πλούσιο μείγμα χρηματοδοτικών επιλογών, που κατά το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-2027 αγγίζουν τα €2,018 δισ. συνολικά. Αναφέρθηκε, ειδικότερα, στα ευρωπαϊκά προγράμματα άμεσης χρηματοδότησης, τα οποία έχουν τη δυνατότητα να λειτουργήσουν συμπληρωματικά με τους εθνικούς πόρους, εστιάζοντας στις προκλήσεις υποβολής προτάσεων, μεταξύ άλλων, στους τομείς της ενέργειας, του περιβάλλοντος, του ψηφιακού μετασχηματισμού, της υγείας, του τουρισμού, της ασφάλειας και της άμυνας, και της γεωργίας και των τροφίμων. Σε αυτό το πλαίσιο, αναφέρθηκαν χαρακτηριστικά παραδείγματα χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως το Ταμείο Καινοτομίας (Innovation Fund), το Ταμείο Εκσυγχρονισμού (Modernisation Fund), το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (European Defence Fund), το Πρόγραμμα «Ψηφιακή Ευρώπη» (Digital Europe), το Πρόγραμμα «Ορίζοντας Ευρώπη» (Horizon Europe), κ.ά. 

«Οι άμεσες χρηματοδοτήσεις της Ε.Ε. είναι ένα κύριο χρηματοδοτικό εργαλείο στο μενού των διαθεσίμων επιλογών, το οποίο, αν και δεν έχει τύχει ευρείας χρήσης από τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα μέχρι σήμερα, απευθύνεται εντούτοις σε όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους και υποστηρίζει κάθε είδους έργα που σχετίζονται με την ανταγωνιστικότητα, την επιχειρηματικότητα, και την καινοτομία», εξήγησε ο κ. Τσιάμης κατά την τοποθέτησή του. 

Υπενθυμίζεται ότι η ΕΥ Ελλάδος και το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) είχαν παρουσιάσει, νωρίτερα το 2023, μελέτη για την πορεία υλοποίησης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων άμεσης χρηματοδότησης στην Ελλάδα κατά την προγραμματική περίοδο 2014-2020. Σύμφωνα με την έρευνα, παρότι κατά το διάστημα αυτό η Ελλάδα άντλησε σημαντικούς πόρους από προγράμματα όπως τα «Ορίζοντας 2020», “LIFE” και “Erasmus+”, το μερίδιο αξιοποίησης των πόρων αυτών από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι σχετικά χαμηλό.